AVRUPA FUTBOLUNDA PATRONLAR ONLAR

10.02.2015 tarihinde Premier Lig’i şimdiye kadar Dünya futbol tarihinde en-pahalı TV anlaşmasına imza attı. Sky ve BT kanallar 3 yıllığına kocaman 5.136 milyar paund verdiler. Euro olarak düşünürsek, tam 6.93 milyara denk geliyor.

Böylece, Lig’in son takımların bile kasalarına 100 milyon paund girecektir!

Şu an  Ada’da halen Sky TV ile anlaşma var. 3,018 mlr. paund takımlar arasında paylaşılmaktadır. Şema şöyledir: rakamın 50% kulüpler arasında eşit bölünmektedir, 25%- Lig sıralamasına göre ve kalan 25% - takımların TV maç sayılarına göre verilmektedir. Geçen sezon pastadan en-çok pay alanlar, sırası ile, Liverpool, Manchester Sity ve Chelsea takımları olmuştu. Lig’in son sıralarını alan takımlar kendilerini madur hissetmeyecektir, zira Cardiff mesela, 74,5 mln. Euro kazanmıştı.

Yeni anlaşmaya göre, Premier Lig’inde 3 yıl kalabilen bir takım asgari 173 mln. Euro kazanacaktır! Bu rakamda yurt dışına satılan yayın hakları dahil değildir, hatırlatmamız gerekirse Premier Lig’I 170 devlette izlenmektedir.

La Liga’da durum çok farklıdır. Orada her kulüp kendi anlaşmasını yapmakta, kendi TV-sini kendi belirler. Tabi, bu durum gelirler arasında oldukça farklar getirmektedir. Geçen sezon Barcelona ve Real Madrid 140-ar milyon euro kazanırken, son sırada yer alan takımların geliri 10 kez daha düşük olmuştu. Atletico gibi bir kulüp bile sadece 42 milyon euro kazanırken, Cardiff’ten 2 misli az gelir elde etmiştir!

Bu durum, ispanyol takımların büyük çoğunluğunu isyana sevk etmekte, boykot çağrılar yükselmektedir. Yeni kanun hazır olmak üzere, her takım ferdi değil, paket halinde TV anlaşmaları yapacaktır. Bu kanun geçerse, aralarındaki fark sadece 4:1 inecektir…

Serie A-da TV yayın hakları merkezi satılmakta ve şu anda Sky İtalya ve Mediaset kanallara aittir. Ada’daki sisteme çok yakın bir sistem kullanılmakta, taraftarların çok olduğu takımlar avantajlıdır. Juve, Milan ve İnter aslan payını alırken, en-az alanlardan yaklaşık 5 misli fazla para kazanmaktalar.

Bundesliga’da gelirlere bakarsak, diğer ülkedekilerden çok daha mütevazi olduklarını hayretle görmekteyiz. Geçen sezon Sky TV tüm takımlara sadece 495 milyon euro ödeme yapmıştır! Bayern München takımı en-son takımda sadece 2 misli fazla para kazanmış. Dağılım şeması çok ayrıntılı olup, bir takım puanlarla pasta dağıtılmaktadır. Bayern ve Dortmund kulüpler bile Valencia ve Atletico’dan az para kazanırken, bu durum onları diğer gelirlere itmiş, TV kaprislerine tahammülleri olmadıklarını görmekteyiz.

Fransa’da sistem İngiliz sistemine çok yakın. Burada sadece son 5 yılın takım performansı da önemlidir.

Hollanda’da her şey lig sıralanmasına bağlıdır. TV yayın hakları Futbol Federasyonu tarafından satılırken, rakamlar oldukça mütevazidir. Şampiyon Ajax mesela geçen sezon sadece 8 mln euro kazanırken, PSV – 7,1, Twente- 6,4, Feyenord- 5,6 aldılar.

Süper Lig’imizde toplam pasta değeri 453 mil. TL olarak düşünürsek, GS-55,4 , FB-50,3, BJK- 42,5 milyon TL alırken, Mersin İdmanyurdu 14,2 kazanabilmiş. Sistem oldukça net olmasına rağmen, havuz her yıl tartışmalar nedeni olmuştur.Digitürk 2016-2017 sezonuna kadar ihaleyi kazanmış, takımlarımıza düşen görev mevcut olanakları kullanıp, klaslarını yükseltmek olmalıdır!

                                                                                            Ertan Hatipoğlu