26 Aralık 2013 Perşembe

SİNİR İLETİCİ'LERİ


                                                         


        Sinir sistemi insanların içsel ve dışsal çevresini algılamasına yol açan, bilgi elde eden ve elde edilen bilgiyi işleyen, vücut içerisinde hücreler ağı sayesinde sinyallerin farklı bölgelere iletimini sağlayan, organların, kasların aktivitelerini düzenleyen bir organ sistemidir.Elit sporcularda sinir sistemlerin her gün ağır stres, uykusuzluk, yüklü antrenman ve maçlar gibi faktörlere maruz kalmaktadır.Bu negatif etkiler vücutta nörotransmitterlerin(sinir iletişiciler) bazen azalmasına, bazen de kronik hastalıklara yol açmaktadır.
   Nöronlar arasında veya bir nöron ile başka bir (tür) hücre arasında iletişimi sağlayan kimyasallara nörotransmitter (sinir ileticisi) denir. Sinir sistemiasetilkolindir.Nörotransmitterlerin sporcuların ilave gıda ürünü olarak popülaritesi 90-lı yıllarda iyice arttı.
 boyunca sinirsel sinyaller bu kimyasal taşıyıcılar yardımıyla iletilir.İlk keşfedilen sinir iletişicisi asetilkolindir.Nörotransmitterlerin sporcuların ilave gıda ürünü olarak popularitesi 90-lı yıllarda iyice arttı.Temel olarak iki grup nörotransmitter madde bulunur. Bunlar eksite edici (uyarıcı) ve inhibe edici (engelleyici) maddelerdir. Sinir istemindeki sinyallerin işlenip bunların bilgiye dönüştüğü yer olan sinapslarda bu iki farklı grup nörotransmitter madde sayesinde bazı sinyaller artırılırken bazıları azaltılmış olur. Bu özellik, sinir dokuların sinyal işleme yetisinin temel bileşenlerinden biridir.Yapıları olarak da şöyle ayırabiliriz:
-Aminoasitler-Gamma amino bütirik asit(GABA), glisin, glutamat, asparat
-Biyojen aminler veya monoaminler-dopamin, oktopamin, tiramin
-Peptidler-somatostatin, endorfin ve P substance
-Ferdi nörorotransmitterler-asetilkolin, adenozin, azot oksit ve s.

GABA sporcuların agresifliğini dengeler, stres altındaki vücudun savunma sistemini güçlendirir, uykuya dalma süresini azaltırken, büyüme hormonunu antrenmandan sonra tetikler.
GLİSİN uyku kalitesini artırırken, 3000 mg.uykudan önce alınmasını tavsiye ederiz.
L-Dora beyinde dopamine maddesini artırmaktadır.Alındıktan 2 saat sonraya kadar büyüme hormonun seviyesini arttırır.
L-tirozin konsantrasyona, strese ve ağır fiziksel çalışmalara iyi gelir.Moralleri yükseltir.
ASETİLKOLİN-motorik ve kassal kontrolden sorumlu,karar alma ve reaksiyon zamanından sorumludur.
Kullanılan dozlara dikkat edilmeli, muhakkak doktor kontrolünde alınmalı.Miktar fazlalıkları ciddi yan etkileri vardır!

   Elit sporcular kendi sinir sistemlerinin faaliyetini iyileştiren bu tür maddeleri öğrenmeli, gereken anlarda kulüp veya özel doktor yardımı ile faydalanmalılar.Türk sporumuzda bu konuda boşluklar olduğunu, yapılacaklar vardır diye, düşünmekteyiz.

 Kullanılan kaynak: Wikipedia                   

                                                                                                                                                                                                                          Ertan Hatipoğlu

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

En okunanlar